راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

ه خاطر بسپارید بسیاری از آدم‌هایی که در بزرگسالی نمی‌توانند شکست‌هایشان را هضم کنند، به آنها در کودکی یاد داده نشده که آدمی هر لحظه ممکن است در معرض شکست باشد. پس به کودکان باید یاد داد، اگر برای رسیدن به اهداف شان با شکستی روبه رو شدند، از تجربیات به دست آمده برای موفقیت‌هایشان استفاده کنند و یاد بگیرند که دوباره و چندباره برخیزند و تلاش کنند تا آنچه به عنوان مسئولیتی در اجتماع به آنها سپرده شده است را به خوبی و درستی به انجام برسانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه قانون،"كلمز و بین" سال‌ها پیش واژه مسئولیت را از لحاظ لغوی به معنی توانایی پاسخ دادن تعریف کرد.

این واژه در عرف عام به مفهوم تصمیم‌گیری مناسب است كه فرد در چارچوب هنجارهای اجتماعی و انتظاراتی كه معمولاً از او می‌رود، دست به انتخابی بزند و این انتخاب سبب ایجاد روابط انسانی مثبت، افزایش ایمنی، موفقیت و آسایش خاطر شود. پاسخ مؤثر هم پاسخی است كه فرد را قادر می‌سازد تا به هدف‌هایی كه باعث تقویت عزّت نفسش می‌شوند، دست یابد. مسئولیت پذیری یعنی قابلیت پذیرش، پاسخگویی و یا به عهده گرفتن کاری که از کسی درخواست می شود و شخص حق دارد که آن را بپذیرد و یا رد کند. مسئولیت پذیری، در روند صحیح رشد انسان ها پدید می آید .

در نظر داشته باشیدکه مسئولیت با وظیفه تفاوت دارد، وظیفه کاری است که یک نفر به دیگری محول می‌کند و باید حتما انجام بگیرد. وقتی از کسی می‌خواهید مسئولیتی را بپذیرد، باید برای او کاملا مشخص شود که موضوع درخواست چیست و در برابر به عهده گرفتن آن، چه چیزی به دست می‌آورد. البته اجباری برای پذیرش این درخواست وجود ندارد. در واقع مسئولیت انتخابی آگاهانه است؛ درست مثل قراردادی نانوشته که تمام اجزای آن برای طرفین مشخص است. اما واقعا تصور می‌کنید این بچه‌هایی که امروز پرورش می‌یابند توان پذیرش مسئولیت را دارند؟!


کودکی که هزار حامی دارد، از پدر و مادر گرفته تا عمه و خاله و دایی و عمو، از پدر بزرگ گرفته تا مادر بزرگ. کودکی که هنوز لب تر نکرده همه چیز برایش مهیاست آیا می‌تواند مسئولیتی را بپذیرد؟ من که گمان نمی‌کنم. فکر می‌کنم وقت آن رسیده که بند ناف این پیوند را ببرید. وقت آن رسیده که دست‌هایش را رها کنید تا بتواند برپاهای خودش بایستد. هراسی به دل راه ندهید آرام آرام دست هایش را رها کنید و فرصت ایستادن به او بدهید.


چگونه کودکان را مسئولیت پذیر تربیت کنیم؟
حس مسئوليت هنگامي در كودك به وجود مي آيد كه به او مسئوليت داده شود، پس به او مسئولیت کارهایی کوچک را که توانایی انجام شان را دارد، بسپاریدو رفته رفته با بزرگ شدن‌شان این مسئولیت‌ها رانیز بزرگ تر کنید.


هرگز یک کودک را «مسئولیت ناپذیر» خطاب نکنید: حتی اگر فرزندتان وظیفه خود را انجام نداده، به او برچسب بی‌مسئولیتی نزنید. به جای این کار از او بخواهید هرچه زودتر وظیفه خود را انجام دهد. یادتان باشد ملامت فرزندتان نتیجه‌ای جز ناراحتی و دلسردی برای او ندارد.


در برنامه‌ریزی کودک خود به او کمک کنید. او باید بیاموزد که انجام هر کدام از تکالیف مدرسه چه مدت طول می‌کشد و چگونه برنامه‌ریزی کند که علاوه بر انجام این تکالیف، برای کارهای دیگر نیز وقت داشته باشد. به فرزند خود یاد دهید که گام به گام پیش برود.


اگر كاری كنید كه فرزندتان براحتی و بدون هیچ تلاشی، از وضعیت سختی كه در آن قرار گرفته است خارج شود، مطمئن باشید هیچ كمكی به او نكرده‌اید و این كار اصلا به نفع او نیست. حتما شما هم مادران زیادی را دیده‌اید یا می‌شناسید كه ساعت 10 صبح با عجله خودشان را به مدرسه فرزندشان می‌رسانند و ناهار، دفتر و كتابی را كه او فراموش كرده است با خود به مدرسه می‌برند. چرا این مادران برای نجات فرزندشان این كار را انجام می‌دهند؟ چرا اجازه نمی‌دهند بچه‌ها ببینند بی‌مسئولیتی چه نتایجی دارد؟ آنها باید اجازه بدهند تا کودک عواقب بی‌مسئولیتی‌اش را بپذیرد.


والدین برگ برنده‌ای به نام تشویق در اختیار دارند و در صورت استفاده صحیح از آن می‌توانند از این اهرم برای آموزش و تفویض مسئولیت به کودکان بهره برداری کنند. پژوهش‌ها نشان داده است تزریق انگیزه به کودکان تکرار رفتار مثبت را در آنها افزایش می‌دهد، اما باید به یاد داشت تشویق صرفا پاداش مادی یا کلامی نیست‌. والدین می‌توانند با خلاقیت، ماده اولیه تشویق را به سمت آموزش و مسئولیت پذیری ببرند.


به خاطر بسپارید بسیاری از آدم‌هایی که در بزرگسالی نمی‌توانند شکست‌هایشان را هضم کنند، به آنها در کودکی یاد داده نشده که آدمی هر لحظه ممکن است در معرض شکست باشد. پس به کودکان باید یاد داد، اگر برای رسیدن به اهداف شان با شکستی روبه رو شدند، از تجربیات به دست آمده برای موفقیت‌هایشان استفاده کنند و یاد بگیرند که دوباره و چندباره برخیزند و تلاش کنند تا آنچه به عنوان مسئولیتی در اجتماع به آنها سپرده شده است را به خوبی و درستی به انجام برسانند.

منبع : سلامت نیوز