راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

اگزما واكنش آلرژیك و حساسیتی در پوست است كه باعث خارش، خشكی، پوسته ریزی و نقاط قرمز رنگ در پوست و سطوح مفصلی اندامها می شود. شایعترین مشكل اگزما در كودكان اگزمای سرشتی (آتوپیك) است كه اغلب از سن 2 تا 3 ماهگی یا 4 تا 5 ماهگی، هنگامی كه تغذیه كمكی شروع شده، ایجاد می شود. برخی غذاها بخصوص محصولات لبنی و تخم مرغ  و تحریك كننده های پوستی مثل موی حیوانات خانگی، پشم یا پودرهای شستشو از جمله مواد شایع ایجاد كننده اگزما هستند. حملات اگزما همچنین می تواند توسط استرس ها و فشارهای روحی شروع شود. اگزما به طور شایع همراه سایر انواع حساسیت ها مثل تب یونجه یا حساسیت به پنی سیلین دیده می شود. همچنین در میان كودكان مبتلا به اگزمای سرشتی، آسم شایع است. هر چند در اغلب كودكان اگزمای آتوپیك تا سه سالگی برطرف می شود اما سایر وضعیت های حساسیتی ممكن است باقی بمانند.
مشكل دیگر اگزما، اگزمای سبورئیك است. این اگزما هنگامی ایجاد می شود كه غدد چربی پوست به تعداد زیاد در پوست وجود داشته باشند. این اگزما بیشتر در پوست سر كودكان، كانال گوش خارجی و نقاط چرب اطراف بینی، گوشها و كشاله ران ایجاد می شود. اگزمای سبورئیك به اندازه  اگزمای آتوپیك خارش ندارد و به درمان به خوبی پاسخ می دهد.

علائم احتمالی:
خشكی، قرمزی و پوسته ریزی در پوست بدن همراه با خارش شدید. بثورات (ضایعات) پوستی اغلب به صورت دانه های كوچك در زیر سطح پوست دیده می شوند؛ در صورت خارش شدید ممكن است خواب كودك مختل شود.
نخستین اقداماتی كه شما می توانید انجام دهید:
1- اگر كودك دچار خارش است، نخست گردن، پوست سر، صورت، دستها و سطوح مفصلی اندامهایش را برای یافتن بثورات پوستی بررسی كنید.
2- ناخنهای او را برای جلوگیری از خراشیدگی پوست كوتاه نگه دارید. اگر پوست خراشیده و زخم شد، دستهای كودك را برای جلوگیری از عفونت مرتب شسته و دستكش دستش كنید.
3- اگر كودك شیرخوار خود را تازه از شیر گرفته اید و همزمان با این كار اگزما در وی شروع شده، با پزشك مشورت كنید.
4- برای كاهش تحریك و خارش پوست از یك كرم نرم كننده پوست استفاده كنید.

اقداماتی كه پزشك انجام می دهد:
- پزشك سؤالاتی در مورد سابقه پزشكی خانوادگی از شما می پرسد، بخصوص این كه آیا سابقه هیچ بیماری حساسیتی مثل آسم یا تب یونجه در خانواده وجود داشته یا خیر.
- او سؤالاتی در مورد تغییرات اخیر رژیم غذایی كودك، مصرف پودرهای شستشو، نگهداری حیوان در خانه و این كه لباس های كودك از الیاف  مصنوعی است یا طبیعی، از شما می پرسد.
- پزشك ممكن است توصیه كند كه غذاهای حساسیت زا مثل محصولات لبنی و تخم مرغ را حذف كنید.

منبع: کلینیک فوق تخصصی آلرژی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی دانشگاه تهران