راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

زمانی کودک برای آموزش آداب توالت رفتن آمادگی دارد که از خیس کردن یا کثیف شدن آگاهی داشته و از احساس خود در حین ادرار یا مدفوع کردن نیز اطلاع داشته باشد.
هنگامی که فرزندتان با این حس ها آشنا می شود، خوب است درباره پوشک های کثیف او چیزی نگویید. کودک دو ساله احساس می کند که آن چه در پوشک خود گذاشته است بخشی از وجود اوست و به همین دلیل شاید از رها کردن آن خودداری کرده و مقاومت نشان دهد. برای شروع آموزش توالت رفتن، پوشک فرزند خود را در طول روز چند بار دربیاورید تا هر بار به مدت دو دقیقه روی لگن بنشیند. اگر متوجه شدید که چه زمان هایی معمولاً ادرار یا مدفوع می کند، او را همان موقع روی لگن بگذارید. اغلب بلافاصله بعد از بیدار شدن، بعد از صرف غذا یا میان وعده غذایی و قبل از استحمام برای نشستن روی لگن وقت خوبی است.
زمانی که کودکتان دستشویی خود را انجام داد نظر مثبت خود را اعلام کنید اما بیش از حد هیجان زده نشوید. هدف این است که فرزندتان احساس کند استفاده از لگن یا توالت نشانه توانایی های اوست. اگر بیش از اندازه او را تشویق و تمجید کنید تنها برای جلب رضایت شما از توالت استفاده می کند. یا بدتر از آن، برای این که به شما نشان دهد که خودش مسئول جسمش است، از رفتن به توالت سرباز می زند.
اگر احساس می کنید فرزندتان در استفاده از لگن با شما می جنگد بهتر است برای مدتی از آموزش به او امتناع کنید و به او بگویید که همه بچه ها یاد می گیرند از لگن استفاده کنند و او نیز یک روز خواهد آموخت. دوباره برایش پوشک بگذارید و شش تا هشت هفته بعد بار دیگر امتحان کنید.
تنوع زیادی از نظر سن برای فراگیری استفاده از توالت وجود دارد. باید بدانید که آموختن زود هنگام نشانه¬ای از هوش کودک یا کاردانی و شایستگی والدین نیست و انجام کارهای زیر می تواند آمادگی کودک را برای برداشتن اولین قدم¬ها در راه آموختن کنترل خود و استفاده از توالت بالا ببرد:

* عزت نفس کودک را بوسیله تشویق به انجام کارهایی که شخصاً می تواند انجام دهد مثل مسواک زدن، استفاده از چنگال یا جارو کردن آشپزخانه بالا ببرید. وجود عزت نفس بالا برای آموزش استفاده از توالت بسیار مهم است، او را تشویق کنید اما از او انتقاد نکنید.
* کلمات ساده ای را که برای رفتن به توالت باید بگوید را به او بیاموزید مثل ”پی پی“،“جیش ”
* استفاده از جدول موفقیت، عکس برگردان و حتی جایزه¬های کوچک در پیشرفت کودک موثرند.
* کودک را به مدت 3 تا 5 دقیقه در حالی که با او صحبت می کنید یا برای او کتاب می خوانید روی یک صندلی کوچک، به طوری که آرام و بی حرکت باشد بنشانید. بسیاری از کودکان نمی توانند این مدت طولانی را بی حرکت بنشینند، مگر آنکه ماه ها به خوبی راه رفته و دویده باشند.
آموزش توالت رفتن را در دوره ای که کودک بیش از حد متمرد و سرکش است شروع نکنید. چرا که تلاش هایتان احتمالاً زندگی را برای شما و کودکتان سخت می کند، این دوره گذرا است. گاهی مشاهده می کنید که کودک استفاده از لگن را قبول نمی کند. والدین مشاهده می کنند که هر بار خود را چند ساعت نگه می دارد و خود را کثیف نمی کند و مثلاً به آن ها می گوید ”وقتی بزرگتر شدم در لگن جیش می کنم، الان نه ”. در چنین مواقعی با او بحث نکنید، بد نیست جنبه¬های دیگر زندگی او را بررسی کنید.
اگر هنوز در جایی مخصوص او را عوض می کنید، به او شیشه می دهید، بغلش می کنید یا در گهواره می خوابانید، احتمالاً هنوز فکر می کند نی نی است. اگر با کودک چنان رفتار کنید که بزرگ شده است معمولاً تمایل بیشتری پیدا می کند که به تنهایی مثل بچه های بزرگ قدم بردارد.
حتماً به خاطر داشته باشید که کودکان در این سن با والدین خود بر سر چیزی کلنجار می رود و همان انرژی که شما صرف این موضوع می کنید خانواده ای دیگر صرف موضوع قضاوتی کند.

برگرفته از : کتتب روانشناسی کودک