راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

نظارت و محافظت از کودکان خردسال بخصوص در محیط های خارج از خانه به دقت وتمرکز بیشتری نیازدارد.

آنان به دلیل تحرک و اشتیاق به کشف محیط پیرامون ممکن است از والدین دور شوند و یا مسیر را به اشتباه بروند و یادر حال همراهی والدین  باانگیزه بازی وتفریح خود را ازمعرض دید والدین پنهان سازند.

تماشای اشیاء ویترینهای فروشگاه ها یا جذابیت محیط های تفریحی می تواند به راحتی موجب حواس پرتی و دورشدن آنان از والدین شود. 

حتی گاهی به منظور دیدن  واکنش والدین از دورشدن و بازی تعقیب و گریز یا دیدن چیزهای جالب از غفلت وکم توجهی والدین  استفاده کرده و به مسیری دیگری می روند. 

بهترین راه برای پیشگیری از چنین وضعیتی آموزش زودهنگام کودک برای نزدیک والدین ماندن است. 

از همان اولین روزهایی که والدین کودک را همراه خود به بیرون از منزل می برند می توانند باانتخاب یک مکان ایمن مثل پارک  یا کوچه ای خلوت در یک گردش کوتاه آموزش نزدیک ماندن به خود را به کودک آموزش دهند. این آموزش می تواند چند بار تکرار و در مسیرهای مختلف با کودک آزمایش وتمرین شود تازمانی که کودک آن را بیاموزد ودر صورت بروز گم شدن در خیابان یا مکان های شلوغ حتی هنگام مسافرت ، کودک نحوه مواجهه با این مشکل را بداند. 

برای شروع این آموزش ، والدین باید از قوانین ساده شروع  و به مرور در چند جلسه  به شکل بازی موقعیت را بازسازی و آزمایش نمایند  مثلاً در بازی " سایه " از کودک بخواهند در سایه والدین  حرکت نماید و بیشتر از آن دور نشود. 

یا با طرح بازی " همان جابمان" موقعیت عکس العمب را در هنگام گم شدن به کودک آموزش بدهند و آزمایش کنند ، زمانی که کودک  دریافت گم شده است درهمان مکان منتظر والدین بماند. 

بنابراین قوانین وانتظارات  والدین ، در موقعیت های مختلف برای کودک  بازگو و بازسازی شود. 

مثلاً محدوده ی مشخص برای دور نشدن از والدین وماندن  درون محدوده برای کودک نمایش داده شود یا اگر قرار است  کودک خردسال  دست والدین را بگیرد وگرفتن دست والدین  مقدر نبود  چه کار باید انجام داد ؟ و در صورت گم شدن در یک محیط  شلوغ  کجا توقف کند و چقدر منتظر بماند؟ 

برای بیرون بردن کودک برنامه ریزی شود و به او قوانین  بیرون رفتن و محدوده مشخص گفته شود. 

در صورت عدم  اجرای قوانین از یک پیامد منطقی برای حمایت و پشتیبانی از قانون تعیین شده در نظر گرفته شود. 

به عنوان مثال اگر کودک  در محدوده ی مشخص حرکت نمی کند وفاصله خودر اازوالدین زیاد می کند وتوجهی نمی کند ، پیامد منفی برای کودک بازگفته شود ودر صوتر تکرار از قانون محرومیت از گردش استفاده شود و ادامه گردش و پیاده روی متوقف و یا لغو شود. 

اجرای قانونی که برای گردش و پیاده روی وضع شده است باید دراولین دور شدن انجام شود.  

در صورت اجرای پیامد منطقی و اعتراض کودک ، با او بحث نشود و به اعتراض او توجهی نگرددو دست کودک رامحکم گرفته واجازه داده نشود که مستقل قدم گذارد. 

  در صورت حرف شنوی کودک تشویق گردد. پس از اینکه کودک یادگرفت در همراهی  با والدین قدم گذارد ، تشویق شده و به اواجازه داده شود در گردش های طولانی تر وبا افراد دیگر مثل پدربزرگ ومادربزرگ تمرین نماید. درسنین مختلف در مورد موقعیت احتمالی گم شدن به کودک آموزش متناسب باسن و درک او پیشنهاد شود. 

برای سنین بالاتراز خردسالی ازتکنیک گفت و گوی مثبت برای آموزش شرایط فرضی استفاده شود تادر صورت گم شدن کودک هراسان نشود. 

مثلاً به کودک گفته شود: چکار می کنی اگر گم شدی و غریبه ای می خواست به تو کمک نماید؟ چکار می کنی اگر گم شدی و غریبه ای می خواست تو را همراه خود ببرد؟ چکار می کنی اگر گم شدی و به پلیس دسترسی نداشتی؟ چگونه از یک فرد مطمئن مثل مغازهدار ، راننده تاکسی و ... کمک بگیری؟ برنامه ریزی و آموزش صحیح کودک وتوجه به خلق و خوی او در گردش های بیرون از خانه به والدین کمک می کند تااز گم شدن کودک  که می تواند خطرات مختلفی مثل تصادف ، ربوده شدن و ... را برای اوایجاد نماید ، به طرز چشمگیری جلوگیری بعمل آید.

برگرفته از :کتاب مهارتهایی برای فرزندپروری از انتشارات شرکت پژواک آرمان