راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

دوران بارداری، دوران خاص و متفاوتی برای هر مادر می باشد که به علت تغییرات هورمونی و تغییرات ناگهانی در وزن ممکن است با مشکلاتی مواجه شود.یکی از مشکلاتی که مادران باردار، به خصوص در ماه های آخر که وزن جنین بیشتر می شود، با آن مواجه می شوند، کمردرد می باشد. با انجام یک سری کارها می توان این کمردرد را کاهش داد و دوران بارداری راحتی را تجربه کرد.

به مادران باردار توصیه می شود:
1- در تمام طول دوران بارداری خود از کفش های طبی و مناسب استفاده کنند. کفش هایی با پاشنه های کوتاه به همراه حفظ قوس داخل پا (کفی مناسب) انتخاب کنند تا فشار وارد شده بر پاها و ستون فقرات حین راه رفتن کم شود و مشکلات ناشی از اضافه وزن مادر، به ستون فقرات او آسیبی نزند.مادران باردار هنگام خوابیدن بالشی را بین پاهای خود قرار دهند تا اگر احساس کمردرد می کنند، این درد در خواب از بین برود

2- برای مدت طولانی در یک حالت ثابت قرار نگیرند تا خستگی بر آنها غلبه نکند؛ مثلا اگر برای مدت طولانی ایستاده اند، مکانی را پیدا کنند و بنشینند تا به کمردرد ناشی از ایستادن طولانی دچار نشوند و یا اگر برای مدت طولانی نشسته اند (مثلا پشت میز کار) و خسته شده اند، برای مدتی بایستند و یا تغییر وضعیت دهند.

3- به مادرانی که در سه ماهه اول بارداری قرار دارند توصیه می شود برای رهایی از کمردرد این تمرین ورزشی را انجام دهند:
به پشت روی زمین دراز بکشید و زانوهای خود را خم کرده و به پشت خود کمی فشار بیاورید. این حالت را برای مدت 2 ثانیه حفظ کرده و سپس برای چند ثانیه استراحت کنید. این حرکت را 10 بار پشت سر هم و حدود دو تا سه بار در روز انجام دهید.

4- هنگام خوابیدن بالشی را بین پاهای خود قرار دهند تا اگر احساس کمردرد می کنند، این درد در خواب از بین برود. در طول سه ماهه دوم و سوم نیز می توان با قرار دادن بالشی نازک در زیر شکم احساس راحتی و آرامش کرد.

5- روزانه 20 تا 30 دقیقه پیاده روی آرام را در محلی مناسب و به دور از آلودگی هوا انجام دهند. پیاده روی با کفش مناسب علاوه بر کاهش کمردرد بارداری، فرصتی را به مادر می دهد تا بتواند با نوزاد خود صحبت کند. اگر پیاده روی در پارک و در فضای سبز انجام گیرد، روحیه ای چند برابر به مادر می دهد و مادر می تواند زیبایی های بصری خود را به جنین نیز منتقل کند.

6- اگر در دوران بارداری به کمردرد مبتلا شدید، سعی کنید با استفاده از کمپرس سرد و گرم در قسمت کمر به طور متناوب، به مدت 10 تا 15 دقیقه، باعث کاهش فشار عضلانی و ورم شوید.

7- یکی از نکات مهمی که توصیه می شود، استفاده از کمربند یا شکم‌بند طبی در طی دوران بارداری می باشد. البته استفاده از این کمربند اگر تحت نظر پزشک باشد بهتر است. این کمربند طبی باعث می شود هنگام راه رفتن و یا ایستادن طولانی‌مدت، درد کمتری در کمر ایجاد شود.

8- استحمام با آب گرم پس از یک روز خسته کننده، برای بهبود کمردرد مناسب به نظر می رسد.
9- می توانید روش های ماساژ درمانی را برای تسکین کمردرد خود امتحان کنید.

10- اجسام سنگین را بلند نکنند؛ مثل یک کودک و یا کیف و وسایل سنگین. بلند کردن اجسام سنگین توسط خانم باردار، علاوه بر اینکه احتمال بروز کمردرد را در او بیشتر می کند، احتمال سقط ناگهانی جنین را هم افزایش می دهد.

11- به مادران باردار، مخصوصا از ماه سوم حاملگی به بعد توصیه می شود هرگز به پشت خود نخوابند. خوابیدن به پشت می تواند فشار زیادی را به کمر وارد کند. همچنین در سه ماهه آخر بارداری ممکن است باعث کاهش خونرسانی به جنین شود .بنابراین به پشت خوابیدن مادر هم به ضرر جنین است وهم به ضرر مادر. به مادران باردار توصیه می شود به پهلوی چپ خود بخوابند.

12- اگر کمردرد مادر شدید بود و با استفاده از روش های بالا، درد آن تسکین پیدا نکرد، می تواند با مراجعه به یک فیزیوتراپیست ماهر و با تجربه، درد کمر را تسکین دهد.

13- برخی از پزشکان استفاده از طب سوزنی را برای کاهش درد کمر، در طی دوران بارداری مجاز می دانند. ولی توصیه می کنیم قبل از انجام طب سوزنی در دوران بارداری، حتما با پزشک خود (پزشک متخصص زنان که تحت نظر او هستید) مشورت کنید.

14- مادران باردار نباید خیلی خود را خسته کنند و یا مدت زیادی بایستند. در دوران بارداری باید بیشتر استراحت کنند. طبق تحقیقات مشخص شده است زنان بارداری که شاغل هستند و باید مدت زمان زیادی را بایستند یا بنشینند، بیشتر از زنانی که در این دوران استراحت می کنند، به کمردرد مبتلا می شوند. بنابراین خواب و استراحت کافی برای مادران باردار توصیه می شود.

15- به مادران باردار توصیه می شود در صورت ابتلا به هر گونه درد مزمن و شدید در ناحیه کمر، سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنند. کمردرد شدید در این دوران ممکن است در اثر عفونت کلیه و یا بیماری دیگری باشد که در صورت عدم درمان، عواقب بدی را برای مادر و جنین به دنبال خواهد داشت

برگرفته از : سایت شخصی دکتر ندا مقتدری اصفهانی