آمپول و آمپول زدن کابوس برای خیلی از بچه‌ها به کابوس ترسناکی شبیه است،...
آمپول روگام چیست؟
در انسان چهار گروه خونی اصلی وجود دارد که این گروهها بر حسب وجود یا عدم وجود آنتی ژن خاصی به نام ار هاش به دو نوع منفی و مثبت تقسیم می گردند.
در صورتی که دو خون با گروه یا ار هاش متفاوت را با هم مخلوط کنیم خون لخته میشود. لذا به هنگام تزریق خون تعیین نوع گروه خونی فرد گیرنده حائز اهمیت بسیار است. اگر خون ناسازگار به فردی تزریق گردد شخص گیرنده دچار عوارض شده و حتی ممکن است جان خود را از دست بدهد. در جریان بارداری عادی خون مادر و جنین داخل شکم وی با هم مخلوط نمیشوند ولی در شرایطی مثل خونریزیهای حین بارداری سقط حاملگی خارج رحمی مول و همچنین در جریان زایمان ممکن است مقداری از خون جنین وارد گردش خون مادر شود. این مقدار کمتر از آن است که عارضه واضحی برای مادر ایجاد کند ولی در صورت ناسازگار بودن خون مادر و جنین میتواند سبب تولید آنتی بادی دربدن مادر شود.
اگر پدر و مادری هر دو دارای گروهخونی منفی باشند یعنی هیچ کدام عامل ار هاش را نداشته باشند جنین نیز ار هاش منفی شده ولذا خون مادر و جنین با هم سازگار هستند. بنابر این مخلوط شدن خون جنین با مادردر حین زایمانسبب تولید آنتی بادی برعلیه عامل ار هاش نمیشود.
اگر گروه خونی مادرمنفی و پدر مثبت باشد به احتمال زیاد جنین نیز گروه خونی مثبت خواهد داشت. در چنین حالتی در خون جنین عامل ار هاش وجود دارد در حالی که خون مادر این عامل را ندارد. در صورت مخلوط شدن خون جنین با مادر بدن مادر این فاکتور نا آشنا را غیر خودی تلقی کرده و بر علیه آن آنتی بادی تولید میکند. این آنتی بادی در بدن مادر باقی مانده واگر در بارداری بعدی جنین دارای گروه خونی مثبت باشد از جفت رد شده و به بدن جنین حمله ور شده و سبب آ سیب رسیدن به او و ایجاد کم خونی جنین میشود. این کم خونی ممکن است آنقدر شدید باشد که حتی موجب مرگ جنین گردد.
توجه شود که این حالت فقط در صورتیکه مادر ار هاش منفی باشد رخ میدهد. در مادر با گروه خونی مثبت به دلیل دارا بودن فاکتور ار هاش چه جنین این فاکتور را داشته باشد و چه نداشته باشد عاملی که از نظر بدن مادر غریبه و نا آشنا باشد وجود نخواهد داشت و آنتی بادی نیز تولید نمیگردد. بنابراین فقط مادران با گروه خونی منفی که بواسطه داشتن همسر با گروه خونی مثبت امکان داشتن جنین با گروه خونی مثبت را دارند با این مشکل مواجه خواهند شد.
امپول روگام جهت پیشگیری از ایجاد این آنتی بادی در بدن مادر به مادران از هاش منفی تزریق میشود. به صورت معمول این آمپول در 28هفتگی به کلیه مادران با گروه خونی منفی و در فاصله سه روز اول بعد از تولد به مادران ار هاش منفی که نوزاد ار هاش مثبت دارند تزریق میشود. در صورتیکه مادر در بارداری دچار خونریزی شود یک آمپول اضافی روگام نیز در همان زمان تزریق میگردد. سطح محافظتی هر آمپول تا شش هفته باقی میماند.
اگرچه در ناسازگاری گروههای اصلی خون نیز آنتی بادی در خون مادر وجود دارد ولی بدلیل درشتی مولکول این آنتی بادی ها امکان عبور انها از جفت وجود ندارد ولذا بر خلاف آنتی بادیهای ضد ار هاش که سایز کوچکی دارند خطری را برای جنین بوجود نمی اورند. این آنتی بادیها بیشتر میتوانند سبب زردی دوره نوزادی شوند که با فتوتراپی قابل درمان است.
اما قبل از تزریق روگام می باید از عدم وجود این آنتی بادی در خون مادرمطمئن شویم. برای این منظور انجام آزمایشی به نام کومبس غیر مستقیم ضروری است. آمپول روگام فقط برای مادرانیکه کومبس آنها منفی است مفید است.
این آزمایش جز ازمایشات روتین بارداریست و توسط پزشکتان برای شما درخواست میشود.
آمپول روگام در موارد سقط حاملگی مولار خونریزیهای دوران بارداری کنده شدن قسمتی از جفت (دکولمان) و ضربه شدید به شکم نیز تزریق میگردد.
دکتر فریده مظفری کرمانی
منبع : کتاب بارداری و زایمان ویلیامز
در صورتی که دو خون با گروه یا ار هاش متفاوت را با هم مخلوط کنیم خون لخته میشود. لذا به هنگام تزریق خون تعیین نوع گروه خونی فرد گیرنده حائز اهمیت بسیار است. اگر خون ناسازگار به فردی تزریق گردد شخص گیرنده دچار عوارض شده و حتی ممکن است جان خود را از دست بدهد. در جریان بارداری عادی خون مادر و جنین داخل شکم وی با هم مخلوط نمیشوند ولی در شرایطی مثل خونریزیهای حین بارداری سقط حاملگی خارج رحمی مول و همچنین در جریان زایمان ممکن است مقداری از خون جنین وارد گردش خون مادر شود. این مقدار کمتر از آن است که عارضه واضحی برای مادر ایجاد کند ولی در صورت ناسازگار بودن خون مادر و جنین میتواند سبب تولید آنتی بادی دربدن مادر شود.
اگر پدر و مادری هر دو دارای گروهخونی منفی باشند یعنی هیچ کدام عامل ار هاش را نداشته باشند جنین نیز ار هاش منفی شده ولذا خون مادر و جنین با هم سازگار هستند. بنابر این مخلوط شدن خون جنین با مادردر حین زایمانسبب تولید آنتی بادی برعلیه عامل ار هاش نمیشود.
اگر گروه خونی مادرمنفی و پدر مثبت باشد به احتمال زیاد جنین نیز گروه خونی مثبت خواهد داشت. در چنین حالتی در خون جنین عامل ار هاش وجود دارد در حالی که خون مادر این عامل را ندارد. در صورت مخلوط شدن خون جنین با مادر بدن مادر این فاکتور نا آشنا را غیر خودی تلقی کرده و بر علیه آن آنتی بادی تولید میکند. این آنتی بادی در بدن مادر باقی مانده واگر در بارداری بعدی جنین دارای گروه خونی مثبت باشد از جفت رد شده و به بدن جنین حمله ور شده و سبب آ سیب رسیدن به او و ایجاد کم خونی جنین میشود. این کم خونی ممکن است آنقدر شدید باشد که حتی موجب مرگ جنین گردد.
توجه شود که این حالت فقط در صورتیکه مادر ار هاش منفی باشد رخ میدهد. در مادر با گروه خونی مثبت به دلیل دارا بودن فاکتور ار هاش چه جنین این فاکتور را داشته باشد و چه نداشته باشد عاملی که از نظر بدن مادر غریبه و نا آشنا باشد وجود نخواهد داشت و آنتی بادی نیز تولید نمیگردد. بنابراین فقط مادران با گروه خونی منفی که بواسطه داشتن همسر با گروه خونی مثبت امکان داشتن جنین با گروه خونی مثبت را دارند با این مشکل مواجه خواهند شد.
امپول روگام جهت پیشگیری از ایجاد این آنتی بادی در بدن مادر به مادران از هاش منفی تزریق میشود. به صورت معمول این آمپول در 28هفتگی به کلیه مادران با گروه خونی منفی و در فاصله سه روز اول بعد از تولد به مادران ار هاش منفی که نوزاد ار هاش مثبت دارند تزریق میشود. در صورتیکه مادر در بارداری دچار خونریزی شود یک آمپول اضافی روگام نیز در همان زمان تزریق میگردد. سطح محافظتی هر آمپول تا شش هفته باقی میماند.
اگرچه در ناسازگاری گروههای اصلی خون نیز آنتی بادی در خون مادر وجود دارد ولی بدلیل درشتی مولکول این آنتی بادی ها امکان عبور انها از جفت وجود ندارد ولذا بر خلاف آنتی بادیهای ضد ار هاش که سایز کوچکی دارند خطری را برای جنین بوجود نمی اورند. این آنتی بادیها بیشتر میتوانند سبب زردی دوره نوزادی شوند که با فتوتراپی قابل درمان است.
اما قبل از تزریق روگام می باید از عدم وجود این آنتی بادی در خون مادرمطمئن شویم. برای این منظور انجام آزمایشی به نام کومبس غیر مستقیم ضروری است. آمپول روگام فقط برای مادرانیکه کومبس آنها منفی است مفید است.
این آزمایش جز ازمایشات روتین بارداریست و توسط پزشکتان برای شما درخواست میشود.
آمپول روگام در موارد سقط حاملگی مولار خونریزیهای دوران بارداری کنده شدن قسمتی از جفت (دکولمان) و ضربه شدید به شکم نیز تزریق میگردد.
دکتر فریده مظفری کرمانی
منبع : کتاب بارداری و زایمان ویلیامز
مطالب مرتبط
-
15 روش برای از بین بردن کابوس آمپول زدن در بچه‌ها -
چگونه ترس از آمپول را در کودکان کاهش دهیم؟اگر شما درباره آمپول و واکسن بیش از حد صحبت کنید کودکتان را مضطرب خواهید...
-
تزریق آمپول روگامدر مادرانی که گروه خونی آنها منفی باشد که اصطلاحاً ارهاش منفی گفته می شوند...
-
تزریق آمپول روگامدر مادرانی که گروه خونی آنها منفی باشد که اصطلاحاً ارهاش منفی گفته می شوند...
