راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

آن چه می خورید هم به سلامت شما و هم به سلامت جنینی که در رحم دارید کمک خواهد کرد. در حقیقت در تمام دوران بارداری ، شما دو نفر در همه چیز  با هم شریک هستید.  با هم نفس می کشید ، با هم غذا می خورید  و با  هم می نوشید. پس سعی کنید  از این فرصت  برای ایجاد  یک عادت غذایی  خوب استفاده نمائید تا ضمن اجتناب  از خستگی  و فرسودگی خودتان ، رشد و تکامل مطلوب  فرزندتان نیز تامین شود.
توصیه می شود در برنامه غذایی روزانه خود همه گروه های غذایی را بگنجانید  چون استفاده  از یک گروه ، مواد مغذی  مورد نیاز  شما را تامین نمی کند. همچنین  علاوه بر سه وعده  غذای اصلی ، در فواصل آن یعنی ساعت 10 صبح و عصر ، برحسب اشتهای خود از برخی مواد غذایی به عنوان میان وعده استفاده نمائید.

درست است در دوران بارداری باید بیشتر غذا بخورید ولی به این معنا نیست که به اندازه دو نفر غذا بخورید.
گروه غلات : مواد غذایی این گروه منبع خوبی برای تولید انرژی است . مانند انواع نان مخصوصاً نان سبوس دار ، برنج ، ماکارونی ، جو ، گندم ، ذرت . ضمناً مخلوط غلات و حبوبات مانند عدس پلو و لوبیا پلو منبع خوبی از پروتئین  برای مادر باردار است.

گوشت و جانشین های آن :
این گروه غذایی پروتئین و آهن بدن را تامین می کنند و مواد غذایی موجود در این دسته برای خون سازی ، تکامل سیستم عصبی و رشد جنین لازمند. مانند انواع گوشت قرمز ، مرغ ، ماهی ، تخم مرغ ، انواع مغزها( گردو ، بادام ، پسته ، فندق و ...) ، انواع حبوبات ( عدس ، لوبیا ، نخود و ...) به منظور جلوگیری از سرایت بیماریهای انگلی حتماً باید گوشت پخته شود.

شیر و فراورده های آن : مانند پنیر ، ماست ، کشک ، مصرف این مواد هم کلسیم بدن  مادر را تامین می کند و هم برای استخوان بندی  جنین و شکل گیری و استحکام دندانهای او در آینده ضروری است . علاوه بر کلسیم این گروه دارای مواد مغذی دیگری مثل انواع  ویتامین های A و B است.

سبزی ها و میوه ها : این گروه شامل انواع سبزی ها مثل کاهو ، هویج ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، جعفری و انواع  میوه های تازه و خشک ( توت خشک ، کشمش ، انجیر و ...) است که شامل ویتامین های مورد نیاز بدن و مقدار آهن  هستند . یکی از مهمترین  ویتامین های مورد نیاز بدن  ویتامین  ث است.  مصرف سبزیجات  و میوه جات بصورت تازه این ویتامین را برای بدن تامین می کند. زیرا طبخ این مواد ویتامین ث را از بین می برد.
در مورد مصرف  سیب زمینی توصیه می شود ابتدا کاملاً تمیز شسته شود و با پوست پخته شود.

با توجه به آنچه گفته شد ، مصرف مقدار کافی مواد غذایی حاوی کلسیم ، پروتئین ، ویتامین ث و همچنین اسیدفولیک در دوران بارداری سلامت مادر و جنین را تامین می کند. اسیدفولیک  ماده است که مصرف آن بخصوص  در سه ماه اول حاملگی برای رشد سیستم عصبی جنین لازم است.  سبزیجاتی مثل گل کلم و اسفناج  منبع خوبی برای اسیدفولیک می باشد.

در خانم هایی که تصمیم  به بارداری می گیرند و زمان مشخصی را برای حاملگی خود در نظر دارند مصرف اسیدفولیک از سه ماه قبل از بارداری تا پایان بارداری توصیه می شود.
در بارداری چون مصرف مواد غذایی به تنهایی افزایش نیاز مادر به آهن و سایر مواد مورد نیاز  را تامین نمی کند ، مصرف قرص آهن و مولتی ویتامین از شروع ماه پنجم تا سه ماه بعد از زایمان  و اسیدفولیک از ابتدا تا پایان بارداری توصیه می شود.

توجه : غذاهای چرب ، شیرینی ، مواد تحریک کننده مثل چای و قهوه در بارداری باید با احتیاط خورده شود.

پدر گرامی:  مراقب رژیم غذایی همسرتان باشید. مطمئن شوید که وی از همه مواد غذایی متنوع و ضروری میل کرده و داروهای تقویتی خود را استفاده می کند .
در این جدول  به چند نمونه از غذاهای  دارای مواد مورد نیاز بدن اشاره می شود.

مواد دارای ویتامین ث
گل کلم – کلم فندقی ( کلم پیچ) – فلفل سبز و قرمز – پرتقال – گریپ فروت – توت فرنگی – سیب زمینی 

مواد دارای کلسیم
شیرکم چرب – پنیر کم چربی – کشک – ماهش ساردین – ماست کم چرب

مواد دارای پروتئین
ماهی – تخم مرغ – عدس – نخوذ سبز – گوشت قرمز بدون چربی و مرغ
انواع مغزها مثل گردو ، بادام ، فندق

مواد دارای آهن
زرد آلو خشک – اسفناج – جگر – گوشت قرمز – گوشت قرمز – گوشت ماهی – مواد دارای فولیک اسید – اسفناج – کلم بروکلی – فندق – نان گندم – آب پرتقال

از مصرف مواد زیر پرهیز کنید
1- غذاهایی  که مواد مغذی ناچیز ولی کالری زیادی دارند و باعث سیری شما می شوند مانند آب نبات ، چیپس ، نوشابه های گازدار و یا مواد چرب مثل کیک خامه ای ، بیسکوئیت کرم دار و...
2- غذاهایی که زیاد پخته و یا فرآیند شده اند زیرا ارزش مواد مغذی در آنها بسیار کم می شود . سبزی ها و میوه هایی که زیاد در یخچال مانده باشند ارزش برخی از مواد مغذی خود را از دست می دهند.
3- نوشیدن مشروبات الکلی چون خطر ناهنجاری های مادرزادی را افزایش می دهد.
4- نوشیدن مقدار زیاد قهوه ، چای . نوشابه های رنگی
5- از خوردن سبزی ها و میوه های پلاسیده و کهنه و غذاهای مانده بپرهیزید زیرا اینگونه غذاها دارای مواد مضر هستند.
6- مصرف هر نوع دارو ، بدون مشورت پزشک
7- امتناع از خوردن  یکی از وعده های غذا یا فاصله زیاد بین دو وعده غذا چون ممکن است در شما ایجادتنوع   نموده و مانع رسیدن مواد  مغذی به جنین شود.