فاویسم یکی از نقص های آنزیمی در گلبولهای قرمز خون می باشد که در کشور ما در مناطق شمالی کشور بیشتر شیوع دارد و بطور ارثی به فرزندان به خصوص فرزندان پسر انتقال می یابد. وقتی کودک شما مبتلا به فاویسم می باشد در تماس با بعضی مواد خوراکی و شیمیایی و داروها دچار شکستگی گلبولهای قرمز می شود که در درجه اول برای وی ایجاد کم خونی می کند و در درجه بعد بعلت تجزیه مواد داخل گلبول قرمز به بالا رفتن زردی منجر می شود و زردی را می توان روی پوست بیمار مشاهده کرد.
بطور معمول تشخیص فاویسم یا در دوره ی نوزادی در اثر تماس مادر با عوامل خطر زا داده می شود و زردی نوزاد پس از انجام آزمایشات لازم به فاولیسم ارتباط داده می شود و یا پس از آن دوره در هر مقطعی از زندگی که شخص با این عوامل خطرزاد تماس داشته باشد با حالت زردی و رنگ پریدگی مواجه شده به پزشک مراجعه می کند. به یادداشتن سابقه خانوادگی وجود فاویسم به پزشک معالج در تشخیص و کنترل بیماری کمک می کند.
از آنجا که در موقع حمله فاویسم مواد حاصل از شکستگی باید از طریق کلیه ها دفع شوند سرم درمانی برای بیمار واجب است و مانع آسیب کلیه های وی در این زمان می شود و در ضمن کنترل کم خونی بیمار نیز به بستری وی در بیمارستان دارد. برای پیشگیری از حمله حاد فاویسم باید به عوامل خطرزای زیر توجه کرد :
مواد و داروهایی که در بیماری فاویسم ( کمبود آنزیم G6PD) منع مصرف دارند :
1- ترکیب های ضد مالاریا شامل: فنتاکین – پاماکین – پریماکین – کوئینوسید – کینا کرین – کینین – کلروکین – پلاسموکین
2- سولفانامیدها و سولفون ها: سولفادیازین – سولفی سوکسازول – سولفامرازین –سولفی تیازول – سولفاستامید – سولفاپیریدین – اناستیل سولفانیلامی – سولفانیلامید – سولفامتوکسی- پیریدازین – سالیسیلاسولفاپیریدین- تیازول سولفون – دی امینودیفنیل سولفون ( داپسون ) – سولفون کسون سدیم – دیاسون
3- نیتروفورانت ها: نیتروفورانتویین – فورازولیدون – نیتروفورازن فورالاتادون
4- سایر آنتی بیوتیکها: کلرامفنیکل – نالیدیکسیک اسید – کینیدین
5- ضددردها و تب برها: آنتی پیریدین – آمینوپیرین – استوفنتیدین – استیل سالیسیلیک اسید – آسپیرین
6- سایر موارد: آنالوگ های ویتامین K ( ویتامین K منع مصرف ندارند ) نفتالین – پروبنسید – دی مرکاپتول – متلین بلو- فنیل هیدروازین – مبارکین – استیل فنیل هیدرازین – منادین
والدین عزیز:
فرزند شما به علت نقص آنزیم (G6PD) که یک نقص مادرزادی است سرتاسر عمر خود باید از مصرف باقلا وداروهای زیرخودداری نماید ، خواهشمند است برای جلوگیری از عوارض وخیمی که مصرف داروهای مشروحه زیر در فرزند شما ایجاد خواهد کرد همیشه بیاد داشته باشید فرزند شما در موقع مراجعه به پزشک ( درمانگاه بیمارستان ) این ورقه را همراه ببرد تا پزشک معالج در تجویز دارو توجه کافی به نقیصه فرزند شما داشته باشد.
1- باقلا به هر شکل موجود
2- ترکیبات ضدمالاریا از قبیل پریماکین ، پاماکین ، کیناکرین ، کینین
3- سولفامیدها به هر شکل ممکنه
4- ترکیبات (XO-TRIMOXASOLE)
5- سولفنها ، تبازول ، دی آمینوفنیل ، سلوفوکسون
6- کلرفامفنیکل به هر شکل موجود
7- ترکیبات نیتروفوران مثل فوروکسون ، نیتروفورانتوئین
8- نالیدیکسیک اسید
9- آنالژزیک وآنتی پیرتیک ها ، استانیلید ، آسپیرین ، فناستین ، آنتی پیرین ، آمینوپیرین ، دی پیرون
10- ویتامین K ( غیر از ویتامین K غیر روغنی)
11- پروبنسید ، فنیل هیدرازین ، ابزونیازید ، تری نیتروتولوئن - دی مرکاپرول – کینیدین – نفتالین – رنگهای آینیلین