راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

در زمانی که کودک چهار ساله تان نوزادی بیش نبود هر بار که گریه می کرد بلافاصله واکنش نشان داده و نیازها و دردهای او را کاهش می دادید. زمانی که او را می بوسیدید و در آغوش می گرفتید و به او می گفتید ”دوستت دارم“ در واقع به او یاد دادید که چگونه ابراز علاقه کند و حالا در سن چهار سالگی او با تمام وجود شما را دوست دارد و می گوید ”مامان اندازه همه دنیا دوستت دارم“، اگرچه هم چنان برای کسب استقلال مجدداً با شما سخت مخالفت می کند، اصول را نادیده می گیرد و روی حرف خود پافشاری می¬کند و سعی دارد که ثابت کند او همه کاره است. سعی کنید:
1- به احساسات او احترام بگذارید.
2- امکان انتخاب¬های بیشتری برای او فراهم کنید.
3- از طریق گفت و گو با او به توافق برسید.
آنگاه:
حس استقلا ل را در او پرورش داده اید و با او کمتر درگیر خواهید شد.
* چگونه تحمل کودک را در برابر نارضایتی ها
می توانید بالا ببرید:
1- توجیه قانع کننده ای ارائه کنید.
2- انتخاب دیگری به او پیشنهاد کنید.
3- او را مورد حمایت قرار دهید (می دانم انتظار کشیدن چقدر سخت است).
4- بردباری به خرج دهید.
- با کودک احساس همدلی کنید. وقتی زمین می¬خورد، مریض می¬شود، او را در آغوش بگیرید، ببوسید و به او دلداری دهید. به تدریج او هم خواهد آموخت که چگونه به احساس دیگران توجه نشان دهد. در این سن اگر شما مریض شوید ممکن است صورت شما را ببوسد و ابراز همدردی کند اما بلافاصله روی تخت شروع به پریدن می کند، چرا که او هنوز خود محور است و به تقاضای شما برای صدا نکردن نمی تواند به مدت زیادی توجه کند.
- نوزاد باید مرکز توجه قرار گیرد تا بتواند به حیات خود ادامه دهد. کودک چهار ساله هم نیاز به توجه دارد و می خواهد مرکز توجه باشد. بنابراین تقسیم محبت و توجه شما با خواهر یا برادر وی یا حتی همسرتان ممکن است بی نهایت مشکل باشد. ممکن است به شدت حسادت کند و برای جلب توجه رفتارهای منفی از خود بروز دهد.
- بپذیرید که فرزندتان شادمانی خود را حتی به شیوه ساده لوحانه ابراز کند، در غیر این صورت از ابراز احساسات شیرین خود شرمنده می¬شود. گرچه می¬توانید در صورت لزوم برای شادی¬هایش محدودیت¬هایی را قائل شوید.
- مراقب باشید به علت رقابت باعث رنجش او نشوید، او به حمایت شما نیاز دارد. وقتی شما به احساسات او توجه می کنید، مقاومت او را در برابر مشکلات عاطفی در طول زندگی بالا می برید.
- در بعضی مواقع کودک در این سن بهانه گیر شده به زبان کودکانه حرف می زند. گاهی رفتارش را نادیده بگیرید و گاهی هم به او بگویید ”با من عادی حرف بزن تا بتوانم حرف هایت را بفهمم“ وارد کشمکش غیر ضروری با وی نشوید. اگر فکر می کنید این کارها یک واکنش عاطفی و احساسی است او را در آغوش بگیرید و مورد توجه قرار دهید.

- کودک را تشویق کنید که عصبانیت و خشم خود را بیان کند، به او نشان دهید که عصبانیت او قابل درک است و برای رفتارهای منفی او محدودیت قائل نشوید. کودک چهار ساله بسیار احساساتی است، ممکن است یک لحظه شما را دوست داشته باشد و لحظه دیگر از شما متنفر باشد. وقتی می گوید ”دوستت ندارم“ در واقع می خواهد بگوید ”من خیلی عصبانی هستم“. در این زمان او را تشویق کنید و به او بیاموزید که بگوید ”من عصبانی هستم“.
- فراموش نکنید کودک چهار ساله هنوز کوچک است، بردبار باشید و انتظارات خود را متناسب با شرایط او هماهنگ کنید تا رشد عاطفی مثبتی را داشته باشد.

برگرفته از: کتب روانشناسی کودک