راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

شیری که در اولین روز تولد ( 24 تا 48 ساعت ) تولید می شود را آغوز، ماک و یا کلستروم می گویند. آغوز به میزان کم در سینه های مادر  ترشح می شود ولی این میزان برای شیرخوار کافیست
آغوز بسیار مغزی می باشد و به دلیل اینکه حاوی ایمونوگلوبولین های مختلف است باعث واکسیناسیون و تقویت سیستم ایمنی نوزاد شده و او را از ابتلاء به عفونتهای مختلف محافظت می کند در عین حال آغوز خاصیت ملین داشته و باعث تحریک روده و در نتیجه خروج مکونیوم می شود و این کار ابتلای به زردی را در شیرخوار کاهش می دهد. در ضمن آغوز سرشار از ویتامین A  بوده و باعث محافظت چشم ها و جلوگیری از عفونت آنها می شود و به همین دلایل ذکر شده تغذیه شیرخوار در روزهای اول تولد وی بسیار حائز اهمیت می باشد.

اولین تماس مادر ونوزاد: ( قدم نو رسیده مبارک)
تحقیقات نشان می دهد که نوزاد تازه متولد شده در یک ساعت اول تولد نیاز به شنیدن صدای مادر، بوئیدن او احساس گرمای بدن ولی رادارد این نیازها با انجام ارتباط پوست با پوست نوزا برآورده خواهد شد و نوزاد می تواند این بحران را به راحتی طی کند.
تماس پوست با پوست باعث ثبات ضربان قلب – تنفس ، قند خون و سیکل خواب شیرخوار شده وباعث کاهش گریه و بی قرار نوزاد می شود. همچنین  باعث ایجاد یک رابطه  عاطفی قوی( Bonding ) بین مادر و شیرخوار شده واین رابطه  در سنین بالا تر نیز ادامه خواهد یافت و باعث تداوم شیردهی تا پایان 2 سالگی نیز خواهد شد.  شنیدن صدای گریه نوزاد در ساعت اول تولد و لمس کردن و در آغوش گرفتن شیرخوار توسط مادر نیز باعث تشدید احساس مادری ودر نتیجه ترشح شیر و جهش تولید شیر در مادر خواهد شد.

• تماس پوست با پوست در زایمان طبیعی: ابتدا نوزاد را به روی شکم مادر انتقال داده ونوزاد با ملحفه ای خشک می کنیم و بعد از کلامپ بندناف نوزاد را در بین پستان مادر گذاشته و روی مادر و نوزاد را با پتوی نرم  و گرم می پوشانیم  و این کار تا پایان انتقال مادر از اتاق زایمان به بخش زنان انجام خواهد شد.
• تماس پوست با پوست در سزارین با بی هوشی موضعی:  نوزاد را در کنار مادر خوابانده به طوری که صورت نوزاد در مقابل  پستان او قرار گیرد و نوزاد را با پتوی خشک  وگرم می پوشانیم.
• در زایمان سزارین با بی هوشی عمومی: نوزاد را کمی در کنار مادر قرار می دهیم و بعد تا انتقال مادر به ریکاوری ادامه تماس پوست با پوست و شیردهی نوزاد را در آغوش پدر قرار می دهیم. 

در زمان تولد وزن کردن، حمام کردن و واکسیناسیون بدو تولد و اقدامات اولیه باعث جدا شدن نوزاد و مادر شده و در نتیجه انجام تماس با پوست دچار وقفه شده و این امر باعث ایجاد یک بحران واسترس برای مادر و نوزاد می شود پس بهتر است انجام این اقدامات اولیه را به بعد محول کنیم.