راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

كهیر تورم قرمز رنگ پوست است كه توأم با خارش است. هر ضایعه كهیر بعد از چند دقیقه تا چند ساعت بدون باقی گذاشتن اثر از بین می رود و سپس ضایعات جدید در محل های قبلی یا محل های جدید به وجود می آید.

اندازه ضایعات كهیر از كوچكی یك عدس تا بزرگی یك بشقاب متغیر است. ممكن است ضایعات به هم پیوسته باشد و نواحی وسیعی از پوست را بپوشاند. معمولاً خارش شدید وجود دارد، ولی ممكن است سوزش یا به ندرت درد نیز وجود داشته باشد.

علت كهیر، خروج پلاسمای خون از مویرگ های كوچك خونی سطح پوست است كه در اثر واسطه های شیمیایی، بخصوص هیستامین رخ می دهد. ترشح هیستامین از سلول هایی به نام ماست سل است.

كهیر به طور كلی بسیار شایع است و حدود 10 تا 20 درصد افراد حداقل یك بار در طول عمر مبتلا به كهیر می شوند.

كهیر به طور معمول ظرف چند روز تا چند هفته بهبود می یابد، ولی در مواردی هم ممكن است سال ها و حتی دهه ها به طول انجامد و مرتباً حملات آن تكرار شود.

چنانچه كهیر در نواحی خاصی مثل پلك ها و لب ها بروز كند، سبب تورم می شود كه ممكن است باعث نگرانی بیمار شود، ولی این تورم ظرف 12 تا 24 ساعت برطرف می شود.

ولی اگر بیمار دچار مشكل تنفسی یا بلع شود، باید به طور اورژانس تحت درمان قرار گیرد.

كهیر حاد

كهیرهایی كه كمتر از 6 هفته از ایجاد آنها می گذرد، تحت عنوان «كهیر حاد» طبقه بندی می شوند. در این نوع كهیر علت معمولاً تشخیص داده می شود. شایع ترین علل كهیر حاد غذاها، داروها و عفونت ها هستند. نیش حشرات نیز می تواند سبب بروز كهیر شود.

كهیر مزمن

كهیرهایی كه بیش از 6 هفته از بروز آنها می گذرد، «كهیر مزمن» نامیده می شوند.

تعیین علت این نوع كهیر، اغلب بسیار مشكل است و در تعداد كمی از بیماران می توان علت را تشخیص داد. پزشك برای تعیین علت كهیر، باید سؤالات زیادی از بیمار بپرسد و معاینات متعددی را انجام دهد، ولی با وجود بررسی های زیاد در بیش از دو سوم این بیماران نمی توان علت كهیر را پیدا كرد.

علل كهیر

مواد خوراكی:

شایع ترین مواد خوراكی مولد كهیر عبارت اند از: تنقلات، شكلات، ماهی، گوجه فرنگی، تخم مرغ، توت و شیر. به طور كلی مواد خوراكی تازه و خام، بیش از مواد پخته شده سبب ایجاد كهیر می شوند. افزودنی های خوراكی و نگاهدارنده ها نیز ایجاد كهیر می كنند.

داروها:

تقریباً تمامی داروهای تجویز شده توسط پزشك یا داروهای خود درمانی می توانند سبب بروز كهیر شوند، برخی از این داروها عبارت اند از: آنتی بیوتیك ها، مسكن ها، آرام بخش ها و خواب آورها، مكمل های غذایی، آنتی اسیدها. ویتامین ها و قطره های چشمی و ملیّن ها و شیاف ها نیز ایجاد كهیر می كنند. در صورت ابتلا به كهیر، باید تمامی داروهای مصرف شده، حتی در هفته های اخیر را به پزشك اطلاع داد تا در تعیین علت، راهنما باشد.

عفونت ها:

بعضی از عفونت ها از قبیل سرماخوردگی و عفونت های گلو در كودكان می توانند سبب بروز كهیر شوند، ولی برخی عفونت های مزمن و گاه عفونت هایی به شكل سینوزیت یا برخی آبسه ها نیز به عنوان علت ایجاد كهیر مهم هستند.

بیماری های داخلی:

بیماری های داخلی مختلفی ازجمله بیماری های غدد داخلی، بیماری های كبدی، آلودگی های انگلی و ندرتاً بیماری های بدخیم، بایستی در فهرست علل كهیر مدنظر باشند.

كهیرهای ناشی از عوامل فیزیكی:

برخی از عوامل فیزیكی مثل نور خورشید، سرما، فشار، ارتعاشات شدید، تعریق، ورزش و تماس با آب می تواند در بعضی افراد سبب بروز كهیر شود.

در كهیر ناشی از آفتاب، ضایعات در محل هایی كه در معرض تابش آفتاب هستند بروز می كنند و ظرف چند ساعت برطرف می شوند.

كهیرهای ناشی از سرما در عضوی كه در معرض سرما بوده پیدا می شود.

تعریق در افراد جوان باعث كهیرهای كوچك خارش دار می شود كه معمولاً به دنبال ورزش یا اضطراب بروز می کند و ظرف 10 تا 15 دقیقه برطرف می شود. گاه در بعضی افراد، خارانیدن شدید پوست یا تحت فشار قرار گرفتن آن باعث بروز كهیر می شود. تماس با آب صرف نظر از این كه سرد یا گرم باشد، از علل دیگر كهیرهای فیزیكی هستند.

 

کلینیک فوق تخصصی آلرژی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی دانشگاه تهران