راهنمایی و آموزش والدین از زایمان تا رشد

1- مراقبت آغوشی زمانهای طولانی ترهوشیاری را سبب می شود :
دوره هوشیاری به زمانی گفته می شود که چشمان نوزادباز است و به محیط اطراف واکنش نشان می دهد.
به دنبال مراقبت آغوشی مکرر، هوشیاری نوزاد بطور چشمگیری افزایش می یابد. نوزادی که مراقبت های آغوشی متعدد را پشت سر گذاشته ، هنگامی که ازخواب بیدار می شود به دنبال صورت مادرمیگردد. او حتی ممکن است گردن خود را بچرخاند تا محل صدای مادر را پیدا یا تماس چشم به چشم را شروع کند. این پاسخ هم برای مادر و هم برای نوزاد تشویق کننده و برای برقراری ارتباط صمیمانه ضروری است. اگر نوزاد به چهره والدین نگاه می کند ، سعی شود با صحبت کردن و نوازش مادرانه وپدرانه خود به او پاسخ مثبت داده و با نگاه عاشقانه محبت عمیق خود را به وی نشان دهند ومطمئن باشند که نوزاد احساسات والدین رادرک می کند و و رشد تکاملی وی نیز تسریع می شود.

2- مراقبت آغوشی سبب آرامش بیشتر و کاهش بیقراری نوزاد می شود:
زمانی که مادر نوزاد خود را مراقبت آغوشی می کند ، برای او محیط آرامش بخشی شبیه داخل رحم فراهم می نماید که نوزادمی تواند آن  محیط لذت ببرد. او صدای ضربان قلب ملایم وخوشایند مادرش را که در داخل رحم می شنیده است، دوباره می شنود. صحبت آشنای مادر را که از طریق دیواره رحم می شنید ، شنیده و آرام می شود و از تماس ونوازش ملایم بدنش لذت می برد. نوزادنارس هنوز آن قدر تکامل پیدا نکرده است که بتواند تغییرات محیطی را که سبب ناراحتی او می شود ، دفع یا خنثی کند. بنابراین  واکنش او در برابر این تغییرات به صورت افزایش ضربان قلب ، تنفس سریع ، تغییر رنگ پوست ، اخم کردن وتکان دادن اندام ها ظاهر می شود.این پاسخ ها سبب افزایش مصرف انرژی در نوزاد می شود. مراقبت آغوشی بیقراری را کاهش داده وسبب حذف واکنش های فوق می گردد.

3- مراقبت آغوشی باعث تنظیم  ضربان قلب ، تنفس و بهبود اکسیژن رسانی درنوزاد می شود:

• تعداد طبیعی ضربان قلب نوزاد بین 120 تا 160 ضربه در دقیقه  است که در خواب حدود 80 تا 100 ودر هنگام گریه به 180 تا 200 ضربه در دقیقه نیز می رسد. هرچه نوزاد کوچکتر باشد ، تعداد ضربان قلب او بیشتر خواهد بود. مراقبت آغوشی موجب کاهش نوسانات ضربان قلب می شود.
• دمای بدن نوزاد 4/36 تا 2/37 درجه سانتیگراد با روش اندازه گیری زیربغلی می باشد.
• تعداد طبیعی تنفس در نوزادان نارس 40 تا 60 بار دردقیقه است. هرچه نوزاد کوچکتر باشد ، تعداد تنفس  اوبیشتر می شود.تعداد تنفس در زمان فعالیت، اضطراب  یا گریه نوزاد افزایش ودر خواب عمیق و هنگام آرامش و رضایت وی ، کاهش می یابد.
• نوزادان نارس به طور معمول دارای تنفس دوره ای هستند. در تنفس دورهای ،نوزاد برای مدت 5 تا 10 ثانیه نفس نمی کشد و سپس برای مدت طولانی تری( 10 تا 15 ثانیه ) تندتر از معمول تنفس می کند. این الگوی تنفس ممکن است تا 6 ماهگی و بخصوص در طی خواب بروز کند. این تنفس دوره ای نشانه بیماری نیست و درصورت انجام مراقبت آغوشی  این مواردکاهش می یابد.
• برای آگاهی از میزان انتشار اکسیژن در بدن نوزاد ، معمولاً دستگاهی با نام پالس اکسی متر در کنار نوزاد وجود دارد که میزان انتشار اکسیژن بدن را نشان می دهد. این وسلیه نسبت به حرکت نوزاد احساس است.به محض حرکت بخشی از بدن نوزاد که به دستگاه وصل است اعداد روی دستگاه تغییر می کند. میزان طبیعی انتشار اکسیژن بین 88 تا 100 درصداست. پس از شروع مراقبت آغوشی سطح انتشار اکسیژن افزایش می یابد. به نظر می رسد علت این پدیده آرامش بیشتر نوزاد در آغوش والدین است 

4- مراقبت آغوشی به ثبات متابولیکی( سوخت و ساز) نوزادکمک می کند:
مطالعات نشان داده است که تماس پوست با پوست مادر ونوزاد پس از تولد باعث نگهداری قند خون نوزاد به میزان مورد نیاز او می گردد.

5- مراقبت آغوشی به تنظیم دمای بدن نوزاد کمک می کند:
• تنظیم دمانی بدن نوزاد اتلاف انرژی را کاهش داده و خواب نوزاد را بهتر می کند و به نوزاد این امکان را می دهد که از انرژی دریافتی خود برای وزن گیری و رشد بهتر استفاده کند.
• سوالی که بیشتر مادران در طی مراقبت آغوشی مطرح می کنند این است که : آیا نوزادی که کاملاً برهنه است ، سردش نمی شود؟ در واقع نوزادان نارس در حین مراقبت آغوشی بواسطه  گرمای حاصل از آغوش مادر و همچنین  بخاطر پوشک ، کلاه ، جوراب و پتوی روی مادر و نوزاد ، گرم می ماند.
• مطالعات نشان می دهد که فضای بین دو پستان مادرمی تواند در واکنش به سردی نوزاد بلافاصله از حدمعمول گرمتر شده و باعث گرم شدن نوزاد گردد ودر صورتی که نوزادگرمتر از حد طبیعی باشد ، سینه مادر بلافاصله  سردتر شده ، نوزاد را تا حد مطلوب سرد می کند. از این رو است که مراقبت آغوشی سبب پایداری دمای بدن نوزاد شده و رشد و تکامل وی را تسریع می کند

6- مراقبت آغوشی بر روی والدین تاثیر مثبت می گذارد :
مادران در طی مراقبت آغوشی استرس کمتری نسبت به مراقبت نوزاد خود در انکوبارتور دارند وتماس پوست با پوست راترجیح داده و آن را سبب افزایش آرامش ، اعتماد به نفس و احساس توانایی و رضایت خود می دانند. مادران از اینکه می توانند برای نوزاد نارس شان کاری انجام دهند احساس  خوبی داشته و خوشحال اند و پدران نیز به هنگام  انجام مراقبت آغوشی احساس آرامش ، راحتی و دلبستگی بیشتری می کند . بعلاوه  این نوزادان ، در آینده افرادی با شخصیت های مثبت تری خواهند بود.

7- مراقبت آغوشی سبب کاهش معلولیت و مرگ ومیر در نوزاد می شود:
مطالعات جدید بیانگر این است که انجام مراقبت آغوشی بهترین روش مراقبتی از نوزادان نارس است ودر صورتی که هر چه زودتر و طی هفته اول عمر انجام شود سبب کاهش مرگ نیم میلیون نوزادنارس در سال می شود.انجام مراقبت آغوشی برای نوزادان نارس سبب می شود این نوزادان به اکسیژن کمتری نیاز داشته وبخوابی عمیق و طولانی تر بروند. شیرمادران این نوزادان( مادرنوزاد نارس) حاوی مواد حفاظتی بیشتر و اسیدهای چرب مفید غیراشباع( موادی مانند امگا 3 که در روغن ماهی و مغزهایی مثل گردو ، فندق و... موجود می باشند) و همچنین  آنتی اکسیدان موجود در آن علاوه بر رشد عصبی وتکاملی بهتر باعث کاهش عفونت و مشکلات ناشی از شبکیه چشم ، مشکلات تنفسی وهمچنین کاهش خونریزی های مغزی ، عفونت های سخت روده ای و کاهش ابتلاء به عفونتهای بیمارستانی نسبت به سایر نوزادان می شود.

8- احتمال ترخیص زودتراز بیمارستان را افزایش می دهد:
به علت مزایای عاطفی ، روانی و جسمانی مراقبت آغوشی ، نوازد در مدت کوتاه تری نسبت به نگهداری در انکوباتور یا کات ( تخت نوزاد ) به معیارهای لازم جهت ترخیص از بیمارستان می رسد. این مسئدله  نه تنها سبب کاهش هزینه ها شده ، بلکه مهمتر از آن موجب  می شود از نظر عاطفی صدمه کمتری به والدین وارد گردد ، خطر بروز عفونت های بیمارستانی نیز کاهش یابد.

برگرفته از:کتاب مراقبت آغوشی مادرانه از انتشارات شرکت پژواک آرمان